Cao chè vằng – thuốc quý cho chị em sau khi sinh .

Chè vằng có hai loại : loại lá nhỏ gọi là vằng sẻ và loại lá to là vằng Trâu . Riêng vằng sẻ được dùng làm thuốc .
Cây mọc rải rác ở hầu hết các tỉnh thuộc vùng núi thấp , trung du và đồng bằng , thường lẫn với cây bụi ở ven đồi , bờ nương rẫy , quanh làng bản . Cây còn được trồng phân tán ở các gia đình để làm hàng rào và làm cảnh .
Bộ phận dùng làm thuốc của chè vằng là cành lá , thu hái quanh năm , dùng tươi hoặc phơi khô , sấy khô . Dược liệu có vị hơi đắng , chát , tính ấm , không độc , có tác dụng thanh nhiệt , lợi thấp , khu phong , hoạt huyết , điều kinh , tiêu viêm .
Dùng riêng : Phụ nữ nông thôn sau khi đẻ thường lấy cành lá chè vằng phơi khô , nấu nước uống hằng ngày cho khỏe , chóng lại sức , chống thiếu máu , mệt mỏi , kém ăn . Có thể dùng dạng thuốc hãm hay thuốc sắc với liều lượng mỗi ngày là 20 – 30g .
1 . Chữa đau bụng kinh , bế kinh :
Cành lá chè vằng cắt nhỏ , phơi khô , 1kg nấu với 3 lít nước trong 3 – 4 giờ , rút nước đầu , nấu lại với 2 lít nước trong 2 giờ rồi trộn hai nước lại , cô thành cao mềm . Mỗi ngày uống 1 – 2g với nước ấm .
2 . Chữa áp-xe vú : cao chè vằng có tác dụng kháng khuẩn mạnh : dùng lá chè vằng để tươi , rửa sạch , giã nát , thêm ít cồn 50 độ , cho xâm xấp , rồi đắp . Ngày làm 3 lần .
3 . Chữa bệnh răng miệng : dùng lá chè vằng tươi rửa sạch , cho bệnh nhân nhai ngậm để chữa bệnh nha chu viêm . Ngoài ra , chè vằng được đun lấy nước rửa vết thương .
4 . Dùng phối hợp : chữa đau gan , vàng da : chè vằng 20g , ngấy hương 20g thái nhỏ , phơi khô , sắc với 200ml nước còn 50ml , uống làm 1 lần trong ngày . Hoặc chè vằng 20g ; nhân trần 20g ; chi tử ; lá mua ; vỏ núc nắc , rau má , lá bồ cu vẽ , vỏ cây đại mỗi thứ 12g ; thanh bì 8g . Sắc uống ngày 1 thang .
5 . Chữa kinh nguyệt không đều : chè vằng 20g , ích mẫu 16g , hy thiêm 16g , ngải cứu 8g . Tất cả thái nhỏ , phơi khô , sắc với 400ml nước còn 100ml , uống làm 2 lần trong ngày .